Historia Muzeum Narodowego w Warszawie sięga roku 1862, kiedy to 20 maja uchwalona została Ustawa o Wychowaniu Publicznym w Królestwie Polskim i powołane, obok Szkoły Głównej, i , Muzeum Sztuk Pięknych. Do 1916 roku mieściło się ono w jednym budynku ze Szkołą Sztuk Pięknych. Podwalinę zbiorów Muzeum stanowiły obrazy olejne ze zbioru Szkoły Sztuk Pięknych oraz ryciny Biblioteki Rządowej i Szkoły Sztuk Pięknych. Od tego czasu kolekcja stopniowo się powiększała. W pierwszym okresie swej działalności Muzeum zawierało przede wszystkim dzieła malarzy zagranicznych, obrazy polskich artystów przechowywało zaś. Pierwszym dyrektorem Muzeum został; sprawował tę funkcję do roku 1876.Za czasów drugiego dyrektora, (1876-1906), ranga Muzeum znacznie wzrosła.
Dzięki polityce Lachnickiego, Muzeum przyznane zostało pomieszczenie w, gdzie otwarto Galerię Obrazów. Wystawiona na niej część kolekcji Muzeum, dzięki temu, że stała się dostępna dla wszystkich, spowodowała powszechne zainteresowanie sprawami instytucji. Muzeum skorzystało na tym dwojako. Po pierwsze, znaleźli się ofiarodawcy, którzy przekazali do niego całe swoje kolekcje: wytworów , pamiątki po znanych artystach oraz ich spuściznę. W 1916 roku Muzeum przejęło miasto. Nazwa: Muzeum Sztuk Pięknych zastąpiona została nazwą: Muzeum Narodowe, mieszczącą w sobie ideę znacznie donioślejszą od poprzedniej, mianowicie gromadzenie zbiorów zarówno polskich, jak i zagranicznych w sposób planowy.